Δεξιότητες για Παιδιά του Δημοτικού

Προάγοντας την Προστασία του Παιδιού (από έκδοση του ΚΕΘΕΑ εγκεκριμένη από το Π.Ι.)

Βασικό Μάθημα 2 - Εγώ και το σχολείο μου

Περίληψη μαθήματος
Τίτλος	Μαθαίνω να συνεργάζομαι - Δουλεύω σαν ομάδα
Προτεινόμενος χρόνος	45-60 λεπτά
Εισαγωγή		Βρίσκω ζευγάρια.
Δραστηριότητα έναρξης		Κάνω τον καθρέφτη.
Δραστηριότητα 1		Όλη η τάξη συζητά το θέμα της προεργασίας του μαθήματος. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της συνεργασίας/της εργασίας σε ομάδα;
Δραστηριότητα 2		Χρωματιστές βούλες στο μέτωπο ή παζλ
Δραστηριότητα 2		Συζήτηση γύρω από τη δραστηριότητα. Ποιοι άλλοι τρόποι υπάρχουν για να μάθουμε να συνεργαζόμαστε και να εργαζόμαστε σε ομάδα; Πως μπορούμε να βοηθήσουμε και να υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλο;
Συνέχεια και αξιολόγηση		Συζήτηση και ανταλλαγή. Βαθμοί έως το 10.
Εργασίες για το σπίτι και την οικογένεια		Τα παιδιά διαλέγουν συνεργάτη. Προγραμματίζουν και ζωγραφίζουν μια εικόνα ή γράφουν μια ιστορία μαζί.

Σκοπός του μαθήματος

Να δοθεί η ευκαιρία στα παιδιά:

- να ψάξουν τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της συνεργασίας μέσα στην τάξη και να βρουν πρακτικούς τρόπους για την προαγωγή της συνεργασίας.

- να δουν τον εαυτό τους ως πολύτιμα και εκτιμώμενα μέλη της κοινότητας της τάξης

Θα χρειαστείτε:

στυλό, μολύβια, χαρτιά.
έναν πίνακα ή μεγάλα χαρτιά σε πίνακα και χοντρούς μαρκαδόρους.
σειρά κάρτες σε ζευγάρια, π.χ. Τομ και Τζέρυ, ψάρια και πατάτες τηγανητές.
αυτοκόλλητες χρωματιστές βούλες ή σχήματα, ή για πιο μικρά παιδιά φτιάξτε παζλ από παλιές κάρτες γενεθλίων, Χριστουγέννων - τα κομμάτια είναι αντίστοιχα του αριθμού των ομάδων που χρειάζεστε.
εικόνες με τα δύο γαϊδουράκια, μία για κάθε δύο παιδιά (βλ. τα Παραρτήματα στο Εγχειρίδιο).
τα ατομικά τετράδια.

Προεργασία του μαθήματος

Ζητήστε από τα παιδιά να σκεφτούν διάφορα πράγματα που κάνουν στο σχολείο τα οποία απαιτούν συνεργασία καθώς και πράγματα που προτιμούν να κάνουν μόνοι τους.

Εναλλακτικές δραστηριότητες για συνεργασία

Διάφορες δραστηριότητες που απαιτούν κυκλικό σχηματισμό:

- χαλασμένο τηλέφωνο,

- μεταβίβασε το χαμόγελο σου,

- μεταφέρω το μήνυμα (για μεγαλύτερα παιδιά).

Να κρατήσουν ένα μπαλόνι να μην πέσει στο πάτωμα - ομαδικό παιχνίδι.

Καθοδηγώντας έναν τυφλό - παίζουν σε ζευγάρια, ο ένας έχει δεμένα τα μάτια και ο άλλος τον καθοδηγεί.

Μουσικό παιχνίδι - κινούμαστε κυκλικά ακούγοντας μουσική. Όταν σταματήσει η μουσική όλοι πιάνουν από τη μέση τον μπροστινό τους και σιγά σιγά κάθονται στα γόνατα του παιδιού που είναι πίσω τους.

Κόμποι (βλ. οδηγίες).

Λέξεις κλειδιά

δουλεύω σε ομάδα • δύο μυαλά σκέφτονται καλύτερα από ένα • μόνος • ανεξάρτητα • συνεργασία • μέλος της ομάδας • απομονωμένος • από μόνος μου • νοιάζομαι και μοιράζομαι • δημιουργώ με κάποιον άλλο • εμπιστοσύνη • ένας από την ομάδα • φιλία • υποστήριξη • εξυπηρετικός

Πλάνο του μαθήματος
Εισαγωγή
	Επανάληψη του προηγούμενου μαθήματος και υπενθύμιση των βασικών κανόνων που συμφωνήσατε. Ξεκινήστε το μάθημα τονίζοντας ποιος είναι ο σκοπός του' συμπεριλάβετε τα παρακάτω στοιχεία: - Στα σχολεία συχνά κάνουμε πράγματα μαζί. Εργαζόμαστε σε ομάδες στην τάξη και κάνουμε μαθήματα στα οποία η ομαδική δουλειά έχει ιδιαίτερη σημασία. Παρ' όλα αυτά δεν είναι πάντα εύκολο να δουλεύουμε σαν ομάδα. Είναι πιο εύκολο να δουλεύει ο καθένας μόνος του ακόμη και όταν καθόμαστε όλοι μαζί. - Υπάρχουν στιγμές που είναι πολύ σημαντικό να δουλεύει ο καθένας μόνος του, άλλες φορές όμως έχουμε καλύτερο αποτέλεσμα όταν δουλεύουμε όλοι μαζί. - Για να μπορέσουμε να δουλέψουμε καλά σαν ομάδα, πρέπει πρώτα να μάθουμε να εκτιμούμε και να υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλο. - Αν μάθουμε να ενδιαφερόμαστε για τους άλλους στην τάξη όπως και για τον εαυτό μας, θα είναι πιο εύκολο να μπορούμε να φροντίζουμε ο ένας τον άλλο.
Εισαγωγική δραστηριότητα
	Μοιράστε κάρτες - ζευγάρια στην τύχη και ζητήστε από τα παιδιά να βρουν το συνεργάτη τους. Ζητήστε από τα παιδιά να κάτσουν ή να σταθούν ο ένας απέναντι στον άλλο - ο ένας είναι Α και ο άλλος είναι Β. Ο Α κάνει κάποιες κινήσεις και ο Β παριστάνει τον καθρέφτη του. Αυτό γίνεται για δύο λεπτά, μετά αλλάζουν θέσεις. Ομαδική διαδικασία - εκεί που βρίσκονται, τα παιδιά συζητούν πόσο εύκολη ή δύσκολη βρήκαν αυτή τη δραστηριότητα. Πιθανές ερωτήσεις: Υπήρξαν εκπλήξεις; Τι μάθατε για τον εαυτό σας;
Δραστηριότητα 1
	Ομαδική συζήτηση. Ερευνήστε με τα παιδιά ποια πράγματα κάνουν μαζί με άλλους και ποια κάνουν καλύτερα ο καθένας μόνος του (Προεργασία του μαθήματος). Πιθανές ερωτήσεις: Γιατί συμβαίνει αυτό; Ποια είναι τα πλεονεκτήματα να δουλεύεις μόνος σου; Ποια είναι τα μειονεκτήματα; Καταγράψτε τις απαντήσεις σε μεγάλο χαρτί ή στον πίνακα. Μοιράστε την εικόνα με τα δύο γαϊδουράκια - μία για κάθε δύο παιδιά. Τι μας λέει αυτή η εικόνα;
Δραστηριότητα 2
	Κολλήστε χρωματιστές βούλες στα μέτωπα ή στην πλάτη των παιδιών χωρίς να βλέπουν αυτά τι χρώμα έχει η βούλα. Εξηγήστε τους ότι δεν πρέπει να μιλούν, μπορούν να βοηθήσουν ο ένας τον άλλο να βρει την ομάδα του κάνοντας νοήματα ή δείχνοντας με τα χέρια και το πρόσωπο τους. Η επιτυχία της άσκησης εξαρτάται από τη συνεργασία. Όταν σχηματιστούν οι ομάδες, ζητήστε από τα παιδιά να θυμούνται ποια είναι τα μέλη της καθεμιάς. Καλό θα ήταν να γράψετε τα μέλη της κάθε ομάδας.
	Ανακεφαλαιώστε την άσκηση και ζητήστε από τα παιδιά να πουν πώς ένιωσαν. Πιθανές ερωτήσεις: Ποιοι άλλοι τρόποι υπάρχουν για να βοηθήσουμε και να υποστηρίξουμε ο ένας τον άλλον; Ποιοι κανόνες υπάρχουν για να εργαστούμε σε μια μικρή ή μεγάλη ομάδα; Σε τι διαφέρουν αυτοί από τους βασικούς κανόνες; Καταγράψτε τις απαντήσεις για να τις δει όλη η τάξη.
Συνέχεια και αξιολόγηση
	Ερωτήσεις κλειδιά: Ποια δραστηριότητα σας άρεσε περισσότερο; Γιατί; Τι μάθατε για την εργασία σε ομάδες; Τι μπορεί να βοηθήσει; Τι εμποδίζει; Τι μπορείτε να κάνε τε για την προαγωγή της συνεργασίας Σαν άσκηση αξιολόγησης, μοιράστε χαρτιά στα παιδιά. Ζητήστε τους να βαθμολογήσουν το μάθημα και πόσο τους άρεσε με βαθμούς ως το 10. Πεί τε τους να κρατήσουν τους βαθμούς τους ψηλά όπως κάθονται στον κύκλο.
Εργασίες για το σπίτι και την οικογένεια
	Πείτε στα παιδιά να βρουν ένα συνεργάτη, να προγραμματίσουν και να σχεδιάσουν κάτι μαζί ή να γράψουν μια ιστορία μαζί.
Επιπλέον εργασίες
	Η εκμάθηση της συνεργασίας και η εδραίωση της εμπιστοσύνης είναι μια συνεχής διαδικασία. Τα παιδιά θα μπορούσαν: - να κάνουν κάποιες εργασίες σε συνεργασία κατά την έναρξη των επόμενων μαθημάτων (βλ. Κάρτες δραστηριοτήτων. - να παίξουν παιχνίδια συνεργασίας στο μάθημα της Φυσικής αγωγής. - να δουλέψουν σε μικρές ομάδες, να σχεδιάσουν και να κατασκευάσουν ένα μοντέλο ή μια εικόνα δικής τους επιλογής. - να σχεδιάσουν έναν καταστατικό χάρτη για την τάξη που να αναφέρεται στη συνεργασία και την υποστήριξη, να υπάρχει μαζί με τους βασικούς κανόνες.