ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ:
ΒΑΣΙΛΕΙΩΤΗ ΕΙΡΗΝΗ
ΒΑΪΛΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗ
ΒΛΑΧΟΥ ΜΑΡΙΑ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ:
ΒΑΣΙΛΕΙΩΤΗ ΕΙΡΗΝΗ
ΒΑΪΛΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗ
ΒΛΑΧΟΥ ΜΑΡΙΑ
Η καθιέρωση και η γενίκευση της σχολικής τάξης ως βασικού εκπαιδευτικού θεσμού δημιούργησε την ανάγκη ομοιογένειας. Κάθε ατομική διαφορά αποτελούσε πρόβλημα. Η μη ανταπόκριση στις σχολικές απαιτήσεις αντιμετωπίστηκε από την πολιτεία με το μέτρο της απόρριψης ,με το επιχείρημα της αναπλήρωσης των γνωστικών κενών.
Στα πλαίσια αυτής της αντίληψης εφαρμόστηκε η αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών.
Οι στόχοι των λειτουργιών της αξιολόγησης είναι ποικίλοι και συναρτώνται πάντα με τη σκοποθεσία:
Η απόρριψη και η στασιμότητα των μαθητών υπηρετούν την επιλεκτική ιδεολογία του εκπαιδευτικού συστήματος.
Ελιτιστική αντίληψη: να απορρίπτονται περισσότεροι μαθητές με απώτερο σκοπό να μειωθεί στο ελάχιστο η πιθανότητα μελλοντικής αποτυχίας τους, πρακτική που διέπει τα περισσότερα εκπαιδευτικά συστήματα του κόσμου. Ακραίο παράδειγμα αποτελεί η Ιαπωνία.
Λαϊκιστική αντίληψη: να προωθούνται περισσότεροι μαθητές σε ανώτερες τάξεις και βαθμίδες με σκοπό να μειωθεί στο ελάχιστο η πιθανότητα αποκλεισμού μαθητών οι οποίοι θα μπορούσαν μελλοντικά να επιτύχουν.
Η πολιτική ενός εκπαιδευτικού συστήματος απέναντι στην απόρριψη σχετίζεται με τους σκοπούς που επιδιώκει:
Νόρμες αναφοράς αποτελούν τα μέτρα σύγκρισης που χρησιμοποιεί ο εκπαιδευτικός κατά την αξιολόγησης.
Έχει διαπιστωθεί ότι η επιλογή της ατομικής νόρμας αναφοράς επιδρά θετικά στους μαθητές.
Επίσης, η σχολική αποτυχία μπορεί να οφείλεται:
Σημαντικό παράγοντα αποτελεί ο δάσκαλος και η άποψη που έχει διαμορφώσει για το μαθητή από:
Συμπερασματικά η ευθύνη του μαθητή εστιάζεται στην προσπάθεια που καταβάλλει για μάθηση και γενικά στη στάση του απέναντι σ’ αυτήν.
Υποστηρικτές απόρριψης
Οι υποστηρικτές της απόρριψης θεωρούσαν ως αποτέλεσμα της ακώλυτης προαγωγής:
Υποστηρικτές Ακώλυτης προαγωγής
Οι υποστηρικτές της ακώλυτης προαγωγής θεωρούσαν την απόρριψη :
Η πλειοψηφία των δασκάλων της εποχής εκείνης θεωρούσαν απαραίτητο το μέτρο της απόρριψης, ιδιαίτερα για την Α΄τάξη.
Σε έρευνα του 1987-88, το 60% υποστήριξε το μέτρο της απόρριψης (Βαρνάβα- Σκούρα, 1994).
Σε έρευνα του 1987, το 46,6% τάχθηκε υπέρ της στασιμότητας (Βάμβουκας, Τρούλης,1993)
Σύμφωνα με το Γ. Θεοχαρόπουλο(1996), τα ποσοστά δασκάλων και γονέων που δέχονται το μέτρο της στασιμότητας ξεπερνά το 70%.
Για την αξιολόγηση των μαθητών στο Δημοτικό σχολείο σύμφωνα με το Π.Δ. 201/1998 ισχύουν τα Π.Δ. 8/1995 και Π.Δ. 121/1995.
Π.Δ.121/1995
Άρθρο 1
Προαγωγή μαθητών-Επανάληψη τάξης
Οι μαθητές των Α΄και Β΄τάξεων προάγονται, εφόσον κατά την κρίση του δασκάλου της τάξης ανταποκρίνονται στα στοιχεία της αξιολόγησης, τα οποία αναφέρονται στο άρθρο 2 του Π.Δ. 8/95. Σε αντίθετη περίπτωση επαναλαμβάνουν την τάξη.
Οι μαθητές των τάξεων Γ΄και Δ΄προάγονται, εφόσον στους τελικούς μέσους όρους των μαθημάτων υπερισχύουν σε αριθμό οι λοιποί χαρακτηρισμοί εκτός από Δ.
Οι μαθητές των τάξεων Ε΄και ΣΤ΄προάγονται, εφόσον ο γενικός μέσος όρος είναι από 4,5 και πάνω.
Σε περίπτωση δικαιολογημένης απουσίας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από το μισό του διδακτικού έτους ο μαθητής μπορεί να προαχθεί εφόσον με σύμφωνη γνώμη του γονέα του υποβληθεί σε σχετική εξέταση εντός του α΄10ήμερου του Ιουνίου ή του α΄15νθήμερου του Σεπτεμβρίου και η εξέταση αυτή είναι επιτυχής.
Ακολουθεί εγκύκλιος του υπουργείου (Φ7/ 238/Γ1/576/26-4-95) όπου μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής:
Το θέμα της επανάληψης της τάξης για τους μαθητές με προβλήματα μάθησης δεν αφορά μόνο το δάσκαλο της τάξης, αλλά αποτελεί αντικείμενο συζήτησης σε ειδικές συνεδριάσεις του συλλόγου των διδασκόντων και αντιμετωπίζεται με τη βοήθεια του σχολικού συμβούλου και σε συνεργασία με το διευθυντή του σχολείου.
Π.Δ 8/95
Άρθρο 2
Διαδικασία Αξιολόγησης
1.Η αξιολόγηση του μαθητή κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στο Δ.Σχ.
Γίνεται από το δάσκαλο ή τους δασκάλους της τάξης και στηρίζεται:
α. Στην καθημερινή προφορική εξέταση και την όλη συμμετοχή του μαθητή στη διδ/κή μαθησιακή διαδικασία και στις άλλες σχολικές δραστηριότητες
β. Στα αποτελέσματα της επίδοσής του στα κριτήρια αξιολόγησης
γ. Στα αποτελέσματα των εργασιών για το σχολείο ή το σπίτι
2. Μπορούν να εκπονούνται και πρόσθετα κριτήρια από το δάσκαλο της τάξης, όταν αυτός το θεωρεί απαραίτητο.
3. Κατά ορισμένα χρονικά διαστήματα, είναι δυνατό να πραγματοποιούνται από το Π.Ι. και άλλα επιστημονικά όργανα του ΥΠ.Ε.Π.Θ. εξεταστικές δοκιμασίες με βάση ειδικά μελετημένα κριτήρια.
4. Οι μαθητές των δυο ανώτερων τάξεων αναλαμβάνουν την εκπόνηση μιας τουλάχιστον συνθετικής δημιουργικής εργασίας.
5. Μαθητές με ειδικές ανάγκες δεν αξιολογούνται και δεν βαθμολογούνται σε όσα μαθήματα έχουν αντικειμενική δυσκολία παρακολούθησης και εξέτασης.
6. Η αξιολόγηση των μαθητών των ειδικών τάξεων γίνεται από το δάσκαλο της κανονικής τάξης σε συνεργασία με το δάσκαλο της ειδικής τάξης.
7. Μαθητές κανονικών δημοτικών σχολείων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, οι οποίες πιστοποιούνται από διαγνωστική έκθεση ιατροπαιδαγωγικής υπηρεσίας, (Νόμος 1566/85, άρ. 33) ή κινητής ιατροπαιδαγωγικής διαγνωστικής ομάδας (Π.Δ. 472/83), αξιολογούνται σύμφωνα με τις διαδικασίες που ισχύουν κάθε φορά για τους μαθητές της κατηγορίας αυτής.
Για τους δυσλεξικούς μαθητές ισχύει ό,τι αναφέρεται στη Γ6/106/3-4-1992 εγκύκλιο του ΥΠ.Ε.Π.Θ.
Απαλλάσσονται από γραπτές εξετάσεις και εξετάζονται μόνο προφορικά. Η επανάληψη της τάξης από ένα δυσλεξικό μαθητή μπορεί να οδηγήσει στην εγκατάλειψη της προσπάθειας για μάθηση και αξιοποίηση των δυνατοτήτων του, ενώ ταυτόχρονα, μπορεί να δημιουργήσει ψυχολογικά, εκπαιδευτικά και κοινωνικά προβλήματα.
Στις Η.Π.Α. κάθε πολιτεία εφαρμόζει δικό της σύστημα αξιολόγησης. Γενικά δεν εφαρμόζεται το μέτρο της στασιμότητας στην Α΄/θμια και στη Β΄/θμια εκπ/ση (Ebel).
Στη Ρωσία υπάρχει απόρριψη στην όγδοη τάξη και μάλιστα σε υψηλό ποσοστό. Εφαρμόζεται όμως παράλληλα ο θεσμός των επιβοηθητικών τάξεων ή ομάδων.
Στη Γαλλία υπάρχει απόρριψη και στο δημοτικό σχολείο.
Στη Σουηδία μέχρι το Γυμνάσιο ισχύει η ακώλυτη προαγωγή, από κει και πάνω όμως οι εξετάσεις είναι αυστηρότατες και η απόρριψη συνηθισμένο φαινόμενο για το οποίο αποφασίζει ο διευθυντής.
Στην Ολλανδία κάθε σχολείο θεσπίζει τις δικές του διαδικασίες για την προαγωγή και οι δάσκαλοι και η διεύθυνση του σχολείου αποφασίζουν αν κάποιος μαθητής θα περάσει στην επόμενη τάξη. Είναι σπάνιο φαινόμενο η επανάληψη τάξης.
Στη Δανία δεν δίνονται βαθμοί μέχρι την όγδοη τάξη. Οι μαθητές προάγονται αυτόματα, ανεξάρτητα από την ετήσια επίδοση. Η επανάληψη τάξης είναι σπάνια και με την έγκριση του γονέα.
Στη Γερμανία τα παιδιά προάγονται αυτόματα στη δεύτερη τάξη ενώ στις επόμενες τάξεις βαθμολογούνται οι επιδόσεις τους και ανάλογα προάγονται ή όχι.
Στην Πορτογαλία υπάρχει η απόρριψη. Αντισταθμιστικά οι μαθητές μπορούν να παρακολουθήσουν ολόκληρο το έτος ή ένα φροντιστηριακό πρόγραμμα στήριξης και συμπλήρωσης γνώσεων.
Όπου υπάρχει αξιολόγηση, υπάρχει και αποτυχία. Αποτυχία σημαίνει ματαίωση, συμπλέγματα και αρνητικές καταστάσεις για την ομαλή εξέλιξη του παιδιού. (Glasser)
Εμπειρικές έρευνες συγκλίνουν στη μη αποτελεσματικότητα της στασιμότητας, ως συνέπεια της αποτυχίας, τονίζοντας τις αρνητικές επιπτώσεις στο μαθητή, στην οικογένεια, στο σχολείο και κατ’ επέκταση στο εκπαιδευτικό και κοινωνικό σύστημα.
Έρευνες έδειξαν ότι μαθητές που απορρίφθηκαν:
δεν έχουν ποτέ καλύτερες επιδόσεις ούτε στα μαθήματα, ούτε στα τέστ νοημοσύνης απ’ αυτούς που προήχθησαν (K. Igekamp 1977, S.E. Peterso, 1987)
εμφανίζουν προβλήματα στην προσωπική και κοινωνική προσαρμογή, στο αυτοσυναίσθημα και στη στάση τους απέναντι στo σχολείο (L. icklaso, 1987 και C.Holmes, K.M. Matthews)
παρουσιάζουν μείωση της βελτίωσης της επίδοσής τους όσο αργότερα στην εκπαιδευτική σταδιοδρομία τους γίνεται η απόρριψη(J. Sadoral,P.Fitzgerald,1985)
δέχτηκαν καθοριστικές επιδράσεις τόσο στις σπουδές όσο και στο κοινωνικο-μορφωτικό status στο μέλλον. Το σχολείο λειτούργησε ως «φορέας επιλογής και διαφοροποίησης» «καλών» και «κακών» μαθητών (Παπακωνσταντίνου, 1981)
Επιπτώσεις της στασιμότητας για το μαθητή:
Αντίθετα, η μη λήψη μέτρων υποστηρίζεται ότι:
Το ζήτημα των εξετάσεων στις τάξεις Ε΄και ΣΤ΄του Δ.Σ.
Το θέμα της προαγωγής και της απόρριψης δημιουργεί διχογνωμίες ανάμεσα σε εκπ/κούς και επίσημους φορείς.
Μέχρι σήμερα οι εμπλεκόμενοι στην εκπαίδευση ασχολήθηκαν εκτεταμένα με το θέμα της βαθμολογίας και ελάχιστα με το ζήτημα της στασιμότητας.
Στο ελληνικό σχολείο η αξιολόγηση ταυτίζεται με τη βαθμολογία και ο όρος «στασιμότητα» ταυτίζεται με τη σχολική αποτυχία και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Άρα δεν είναι θέμα μόνο εκπαιδευτικό αλλά και κοινωνικό.
Απαιτούνται αντισταθμιστικά μέτρα από την επίσημη πολιτεία που θα αναφέρονται :
Τελικά ας αναρωτηθούμε «ποιον» υπηρετεί η στασιμότητα – απόρριψη αφού, σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα, έχει αρνητικές επιπτώσεις στη σχολική επίδοση, την ψυχολογική ισορροπία και την κοινωνική προσαρμογή του μαθητή?
Μήπως την άποψη ότι η ομοιογένεια εξυπηρετεί καλλιεργεί το πνεύμα της ομάδας και συμβάλλει στην επίτευξη των σκοπών της αγωγής?
Στην κοινωνία όμως που ζούμε, κινούμαστε, εργαζόμαστε… ερχόμαστε σε επαφή με ανθρώπους που έχουν τις ίδιες «επιδόσεις» με εμάς σε όλους τους τομείς?
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΣΑΪΤ
Αυτό το σάιτ χρησιμοποιεί Κώδικα Καταγραφής (ΚωΚ ή cookies) κυρίως για την προβολή διαφημίσεων από την Google - Μάθετε περισσότερα...